Khí thải công nghiệp – Giảm thiểu khí thải sao cho hiệu quả?

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra mạnh mẽ, các ngành công nghiệp đang đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển nhanh chóng trong những năm qua. Tuy nhiên, mặt trái của sự phát triển này chính là tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng, đặc biệt là vấn đề khí thải công nghiệp độc hại. Câu hỏi đặt ra là: Khí thải công nghiệp nguy hiểm như thế nào và làm sao để giảm thiểu, xử lý chúng một cách hiệu quả?

1. Khí thải công nghiệp – mối đe dọa thầm lặng

1.1 Khí thải công nghiệp độc hại ra sao?

Khí thải công nghiệp chứa hàng loạt các chất độc hại như CO₂, SO₂, NOx, bụi mịn PM2.5, kim loại nặng và các hợp chất hữu cơ bay hơi. Những chất này không chỉ gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng mà còn là nguyên nhân chính dẫn đến:

–  Sức khỏe con người bị tổn hại: Gây các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, ung thư phổi, giảm tuổi thọ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
–  Hệ sinh thái bị phá hủy: Mưa acid, hiện tượng ấm lên toàn cầu, tầng ozone bị suy giảm, đa dạng sinh học giảm sút
–  Kinh tế chịu tác động tiêu cực: Chi phí y tế tăng cao, năng suất lao động giảm, thiệt hại về nông nghiệp và du lịch

Khí thải công nghiệp chứa hàng loạt các chất độc hại

Theo thống kê, hàng triệu tấn khí độc hại được thải ra môi trường mỗi ngày từ các nhà máy, xí nghiệp, góp phần làm tăng hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu toàn cầu. Đây là vấn đề cấp bách đòi hỏi sự chú ý và hành động ngay lập tức từ cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội.

1.2 Tại sao cần xử lý khí thải công nghiệp ngay tại nguồn?

Việc xử lý khí thải công nghiệp trước khi thải ra môi trường không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là nghĩa vụ đạo đức của mỗi doanh nghiệp. Các lợi ích khi đầu tư vào hệ thống xử lý khí thải bao gồm:

–   Tuân thủ pháp luật: Đáp ứng các quy chuẩn về môi trường, tránh bị phạt và đình chỉ hoạt động
–   Bảo vệ sức khỏe cộng đồng: Giảm thiểu tác động tiêu cực đến người lao động và cư dân xung quanh
–   Nâng cao uy tín doanh nghiệp: Thể hiện trách nhiệm xã hội, thu hút khách hàng và đối tác quan tâm đến môi trường
–   Tiết kiệm chi phí dài hạn: Tránh các khoản phạt, giảm chi phí y tế cho công nhân và tối ưu hóa quy trình sản xuất

Hiệu ứng nhà kính dẫn tới biến đổi khí hậu và sự nóng lên của Trái Đất

2. Khí thải phát sinh ra từ các ngành công nghiệp nào?

Khí thải công nghiệp không phát sinh từ một nguồn duy nhất mà đến từ nhiều ngành sản xuất khác nhau. Mỗi ngành có đặc thù riêng về loại khí thải và mức độ ô nhiễm. Cùng tìm hiểu chi tiết về các ngành công nghiệp chính góp phần lớn vào lượng khí thải độc hại ra môi trường

2.1 Khí thải công nghiệp ngành khai thác mỏ

Việt Nam là đất nước có nhiều tài nguyên thiên nhiên, và việc khai thác mỏ, nguyên liệu thô là cơ sở để thúc đẩy kinh tế phát triển. Tuy nhiên các hoạt động khai thác này vẫn chưa được hiệu quả, đặc biệt là việc thiết kế và lắp đặt hệ thống xử lý khí thải, xử lý bụi, khí thải phát sinh chưa được quan tâm đúng mức.

–   Bụi khoáng: Trong quá trình khai thác, vận chuyển và nghiền đá, một lượng lớn bụi mịn chứa các hạt khoáng vật, silic và kim loại nặng được thải ra không khí
–   Khí CO, CO₂: Phát sinh từ hoạt động đốt cháy nhiên liệu trong máy móc khai thác và vận chuyển
–   Khí SO₂: Xuất hiện khi khai thác than đá và quặng chứa lưu huỳnh
–   Khí metan (CH₄): Thoát ra từ các mỏ than ngầm, là khí nhà kính mạnh gấp 25 lần CO₂
–   Kim loại nặng bay hơi: Như thủy ngân, chì, asen từ quá trình đập nghiền và xử lý quặng

Các hoạt động khai thác mỏ thường diễn ra trên quy mô lớn, liên tục 24/7, khiến lượng khí thải tích lũy rất cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe công nhân và cư dân sống gần khu vực khai thác.

2.2 Khí thải công nghiệp ngành nhiệt điện

Theo báo cáo cập nhật của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), hiện nay nhiệt điện vẫn chiếm 42% tổng sản lượng điện toàn quốc. Nguyên liệu chủ yếu vận hành các nhà máy nhiệt điện này là than đá, xăng dầu,… những loại tài nguyên sinh ra rất nhiều khí carbon gây hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.

Chỉ tính riêng các nhà máy nhiệt điện phía Bắc, lượng khí thải hằng năm rơi vào khoảng 5000 tấn bụi, 4 triệu tấn CO2, 20000 tấn SO2… đây là những con số vô cùng báo động.

Các nhà máy nhiệt điện đốt than hoặc nhiên liệu hóa thạch là nguồn phát thải khí nhà kính lớn nhất toàn cầu:

–  CO₂ (Carbon dioxide): Chiếm tỷ trọng lớn nhất, là nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu
–  SO₂ (Sulfur dioxide): Gây mưa acid, ăn mòn công trình, phá hủy rừng và tác động xấu đến đường hô hấp
–  NOx (Nitrogen oxides): Góp phần hình thành sương khói quang hóa và mưa acid
–  Bụi tro bay: Chứa các hạt mịn PM2.5 và PM10 cực kỳ nguy hiểm cho phổi
–  Kim loại nặng: Thủy ngân, chì, cadmium từ quá trình đốt than

Theo thống kê, một nhà máy nhiệt điện công suất trung bình có thể thải ra hàng triệu tấn CO₂ mỗi năm. Do đó, việc áp dụng công nghệ lọc khí tiên tiến và chuyển đổi sang năng lượng sạch là xu hướng tất yếu và cần xử lý khí thải ngành nhiệt điện luôn đặc biệt được ưu tiên.

2.3 Khí thải nhà máy dệt may

Ngành dệt may cũng là một trong những ngành công nghiệp chính và chủ lực của Việt Nam; đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, tạo ra kim ngạch xuất khẩu lớn (trên 40 tỷ USD mỗi năm), giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động và định vị Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu dệt may hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, nguồn phát thải của ngành dệt may cũng ở mức báo động đặc biệt, là bởi:

–   Bụi sợi vải: Phát sinh từ quá trình cắt, cào, chải vải, gây kích ứng đường hô hấp và bệnh phổi bụi
–   Hơi hóa chất nhuộm: Chứa formaldehyde, amoniac, các chất màu tổng hợp độc hại
–   Hơi dung môi: Từ quá trình tẩy trắng, in ấn, xử lý vải
–   Khí từ quá trình hoàn tất: Như hơi hóa chất làm mềm vải, chống nhăn, chống cháy
–   Hơi nước nóng: Từ các công đoạn giặt, nhuộm, sấy khô

Các xưởng dệt may thường có mật độ công nhân cao, việc kiểm soát và xử lý khí thải nhà máy dệt may, bảo đảm thông gió tốt là yêu cầu bắt buộc để bảo vệ sức khỏe người lao động.

2.4 Khí thải ngành nhựa

Ngành nhựa Việt Nam năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, đạt mức dự kiến xuất khẩu 7 tỷ USD, nhưng đối mặt với xu hướng chuyển đổi sang phát triển bền vững với các yêu cầu về môi trường và kinh tế tuần hoàn.

Đặc biệt, ngành nhựa cũng gây ra lượng khí thải cực kỳ nghiêm trọng, cụ thể:

–   VOCs (Volatile Organic Compounds): Các hợp chất hữu cơ bay hơi như benzene, toluene, xylene phát sinh từ quá trình gia công, đùn ép nhựa
–   Khí styrene: Có mùi hăng, độc hại, gây kích ứng mắt, mũi, họng và có nguy cơ gây ung thư
–   Khói đen chứa carbon: Từ quá trình nung chảy và định hình nhựa ở nhiệt độ cao
–   Dioxin và furan: Xuất hiện khi đốt phế liệu nhựa, là chất cực độc gây ung thư và đột biến gen
–   Khí HCl, HF: Phát sinh từ việc sản xuất nhựa PVC và các loại nhựa chứa halogen

Ngành nhựa cần đầu tư mạnh vào hệ thống lọc khí, hệ thống hấp thụ VOCs và công nghệ đốt cháy xúc tác để xử lý khí thải ngành nhựa giúp bảo vệ sức khỏe công nhân và môi trường xung quanh.

2.5 Khí thải từ lò hơi công nghiệp

Lò hơi được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp để cung cấp nhiệt và năng lượng, tuy nhiên cũng là nguồn phát thải đáng kể:

–    CO₂: Sản phẩm chính của quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí đốt)
–    CO (Carbon monoxide): Xuất hiện khi quá trình cháy không hoàn toàn, cực kỳ độc hại
–    SO₂: Phát sinh từ việc đốt nhiên liệu chứa lưu huỳnh
–    NOx: Hình thành ở nhiệt độ cháy cao, góp phần gây ô nhiễm không khí
–    Bụi tro và muội than: Từ quá trình đốt than và nhiên liệu rắn
–    Hơi nước: Tuy không độc hại nhưng góp phần tăng độ ẩm không khí

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang chuyển đổi từ lò hơi đốt than sang lò hơi đốt khí hoặc sinh khối để giảm thiểu khí thải. Đồng thời, việc lắp đặt hệ thống xử lý khí thải lò đốt công nghiệp kiểm soát khí thải như xyclon, túi lọc, hệ thống khử NOx và SO₂ là bắt buộc theo quy định.

3. Giải pháp giảm thiểu khí thải cho từng ngành cấp bách ra sao?

Trước tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng, việc giảm thiểu khí thải công nghiệp không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp.

Mỗi ngành công nghiệp có đặc thù riêng về loại hình sản xuất và thành phần khí thải, do đó cần những quy trình xử lý khí thải phù hợp và hiệu quả. Từ ngành xi mạ với lượng bụi khổng lồ, ngành nhiệt điện với CO₂ và SO₂, đến ngành nhựa với VOCs độc hại – tất cả đều cần đầu tư công nghệ xử lý khí thải tiên tiến. Đặc biệt, với áp lực từ các quy định môi trường ngày càng chặt chẽ của Nhà nước và yêu cầu ESG từ các đối tác quốc tế, doanh nghiệp buộc phải hành động nhanh chóng. Việc chậm trễ không chỉ dẫn đến các hình phạt nặng, mất uy tín mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững. Do đó, xác định và triển khai các giải pháp giảm thiểu khí thải phù hợp cho từng ngành là nhiệm vụ cấp bách, cần được ưu tiên hàng đầu trong chiến lược kinh doanh của mọi doanh nghiệp sản xuất.

Để giảm thiểu và xử lý khí thải công nghiệp một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần áp dụng các công nghệ và phương pháp phù hợp với đặc thủ sản xuất của mình. Một số phương pháp xử lý khí thải công nghiệp hiệu quả đang được áp dụng phổ biến trên thị trường bao gồm:

• Hệ thống lọc bụi công nghiệp: Sử dụng các thiết bị lọc bụi như túi lọc, lọc tĩnh điện, lọc ướt để loại bỏ các hạt bụi mịn và các chất rắn lơ lửng trong khí thải
• Hệ thống hấp thụ và hấp phụ: Áp dụng phương pháp hóa học để loại bỏ các khí độc như SO₂, NOx, khí axit bằng cách sử dụng dung dịch hấp thụ hoặc than hoạt tính
• Công nghệ đốt cháy xúc tác: Chuyển đổi các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs) thành CO₂ và hơi nước thông qua quá trình oxy hóa ở nhiệt độ cao
• Hệ thống thông gió và quạt công nghiệp: Đảm bảo luồng không khí được tuần hoàn tốt, đẩy khí thải ra ngoài và dẫn qua hệ thống xử lý trước khi thải ra môi trường
• Giải pháp tích hợp thông minh: Kết hợp nhiều công nghệ xử lý khác nhau để đạt hiệu quả tối ưu, phù hợp với từng loại khí thải và quy mô sản xuất

Skatech là đơn vị uy tín hàng đầu tại Việt Nam – công ty xử lý khí thải hơn 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn, lắp đặt các giải pháp xử lý khí thải công nghiệp.

Với đội ngũ kỹ sư môi trường, kỹ sư cơ khí được đào tạo bài bản, có chứng chỉ cao cấp cùng quy trình làm việc chuyên nghiệp, 3 nhà máy công nghệ cao ở 3 miền tổ quốc – Skatech luôn sẵn sàng đáp ứng mọi đơn hàng để mang tới dịch vụ tốt nhất tới khách hàng.

Tháp hấp thụ khử mùi ACT là một trong số những dự án được Skatech triển khai tối ưu, hệ thống sử dụng than hoạt tính làm vật liệu hấp thụ khí thải, mang lại hiệu quả cao mà không mất nhiều thời gian cũng như nguồn lực để bảo trì, bảo hành.

Tháp khử mùi ACT xử lý khí thải

Hệ thống phù hợp với các doanh nghiệp sản xuất tạo ra nhiều hợp chất hóa học như sản xuất sơn nước, nhà máy hóa chất, phân bón, xử lý chất thải, linh kiện bán dẫn,…

Với những lợi thế vượt trội, Skatech xứng đáng là lựa chọn hàng đầu cho các doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp xử lý khí thải hiệu quả, bền vững. Không chỉ đơn thuần là cung cấp thiết bị, Skatech còn là đối tác đồng hành tin cậy, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật môi trường, nâng cao uy tín thương hiệu và đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Liên hệ ngay với Skatech để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá chi tiết cho dự án xử lý khí thải của doanh nghiệp bạn!

Mọi thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:

• Hotline: 08 7675 3456
• Website: skatech.vn
• Fanpage: SKATECH – Giải pháp hút lọc bụi tối ưu cho Doanh nghiệp
• Youtube: https://www.youtube.com/@hutlocbuicongnghiepskatech
• VPGD miền Bắc: M08-L14, KĐT Dương Nội, P. Dương Nội, TP. Hà Nội
• Nhà máy miền Bắc: Lô 38-2 KCN Quang Minh, xã Quang Minh, TP. Hà Nội
• TTĐM miền Bắc: Số 398B Trường Chinh, P. Kim Liên, TP. Hà Nội
• Chi nhánh Vinh: Số 7A Phố Mai Hắc Đế – 100A Nguyễn Cảnh Hoan, P. Vinh Hưng, tỉnh Nghệ An
• Chi nhánh Đà Nẵng: 643 Nguyễn Tất Thành, P. Thanh Khê, TP. Đà Nẵng
• VPGD miền Nam: 212 Phạm Ngọc Thạch, Phường Phú Lợi, Hồ Chí Minh
• Chi nhánh Hồ Chí Minh: 66A Đường số 18, Khu phố 2, P. Bình Hưng Hòa, TP. Hồ Chí Minh
• Nhà máy miền Nam: Lô A22, Khu công nghiệp Thái Hòa 03, xã Đức Lập, Tỉnh Tây Ninh