Chi tiết bài viết

Phương pháp xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện hiệu quả nhất hiện nay

28/11/2025 | Tin tức

Khí thải từ các nhà máy nhiệt điện đang âm ỉ tàn phá sức khỏe cộng đồng và môi trường sống của chúng ta mỗi ngày. Với hàm lượng cao các chất độc hại như CO₂, SO₂, NOx và bụi mịn PM2.5, những luồng khói này không chỉ gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng mà còn là thủ phạm chính dẫn đến các bệnh về hô hấp, tim mạch, và thậm chí ung thư phổi. Trước thực trạng đáng báo động này, việc đẩy nhanh tiến độ và nâng tầm ưu tiên cho công tác xử lý khí thải ngành nhiệt điện không còn là lựa chọn mà đã trở thành trách nhiệm cấp bách – một cuộc chiến không thể trì hoãn vì tương lai của thế hệ mai sau.

1. Khí thải nào có thể phát sinh từ nhà máy nhiệt điện?

Hiện nay, nhu cầu sử dụng điện ở Việt Nam đang ở mức cao, và để đáp ứng nhu cầu này, nhiệt điện đốt than đã được ưu tiên lựa chọn và phát triển vì chúng sử dụng nguồn nhiên liệu ổn định, có chi phí xây dựng thấp hơn và thời gian triển khai nhanh hơn so với các dự án thủy điện phức tạp.

Nguồn nhiên liệu chính cho nhiệt điện hiện nay là than, dầu và khí tự nhiên, mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho xã hội. Tuy vậy, vấn đề môi trường, đặc biệt là ô nhiễm không khí do khí thải của nhà máy nhiệt điện đốt than gây ra đang đòi hỏi sự quan tâm lớn vì sự ảnh hưởng của chúng đối với môi trường và sức khoẻ con người.

Khí thải từ nhà máy nhiệt điện

Khí thải nhà máy nhiệt điện mang theo các thành phần tro bụi và các loại khí độc hại như CO, CO₂, SO₂, SO₃, NOx. Tất cả đều phát sinh từ quá trình đốt cháy than để sản xuất năng lượng điện. Nếu không được xử lý tại nguồn mà xả thẳng ra môi trường, chúng sẽ gây ra những hệ lụy đáng lo ngại cho sức khỏe cộng đồng và hệ sinh thái.

1. Khí CO2 (carbon dioxide): Đối với con người khi hít vào khí CO2 ở nồng độ thấp có thể gây đau đầu, chóng mặt. Cao hơn sẽ xâm nhập vào máu, cản trở quá trình vận chuyển oxi, gây bệnh về tim mạch, thậm chí có thể gây tử vong.

2. Khí SO2 (sulfur dioxide): SO2 có thể gây khó thở, viêm họng ở nồng độ trên 20 mg/m3. Nếu nồng độ cao có thể gây ho hoặc gây ngộ độc tử vong.

3. Khí CO (carbon monoxide): Khí CO hình thành khi không có đủ oxi tham gia quá trình đốt cháy. CO gây tác hại xấu đến sức khỏe của con người, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và người có bệnh về tim mạch.

4. Bụi mịn và các hạt bụi: Tro bụi có thể gây các bệnh về hô hấp như viêm mũi, hen suyễn, viêm phổi, ung thư phổi và các bệnh về da, mắt đối với con người.

2. Tác hại của khí thải nhà máy nhiệt điện

Khí thải nhà máy nhiệt điện là một trong những nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm không khí và hiệu ứng nhà kính, ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe con người và hệ sinh thái.

Ô nhiễm không khí do bụi mịn PM2.5 và PM10

Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), ô nhiễm không khí do khí thải nhà máy nhiệt điện gây ra có thể làm giảm tuổi thọ trung bình của người Việt Nam từ 1,8 đến 2,6 năm.

Khi quá trình đốt cháy than tạo ra lượng lớn tro và bụi mịn với kích thước rất nhỏ. Bụi PM10 có đường kính dưới 10 micromet (µm), còn PM2.5 có đường kính dưới 2,5 µm – nhỏ hơn nhiều so với đường kính sợi tóc người (khoảng 70 µm).

Tác hại đối với con người:

– Hệ hô hấp: Các hạt bụi PM10 có thể xâm nhập vào đường hô hấp trên, gây viêm mũi, viêm họng, ho và khó thở. Bụi PM2.5 còn nhỏ hơn có thể đi sâu vào phế nang và tích tụ trong phổi, gây viêm phế quản mãn tính, viêm phổi, hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Tiếp xúc lâu dài với bụi mịn tăng nguy cơ mắc ung thư phổi đáng kể.
– Hệ tim mạch: Bụi mịn PM2.5 có thể xâm nhập vào máu qua phế nang, gây viêm mạch máu, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim và tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
– Hệ tiêu hóa: Bụi có thể theo thức ăn, nước uống xâm nhập vào đường tiêu hóa, gây sâu răng, giảm men răng, viêm dạ dày, viêm ruột, rối loạn tiêu hóa và giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
– Da và mắt: Tro bụi bám trên da gây kích ứng, viêm da, tắc lỗ chân lông, mụn nhọt và lở loét. Tiếp xúc với mắt gây sưng đỏ, đau mắt, chảy nước mắt, viêm giác mạc và giảm thị lực nếu tiếp xúc lâu dài.
– Ảnh hưởng đặc biệt: Trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh lý nền về hô hấp, tim mạch đặc biệt dễ bị tổn thương bởi bụi mịn.

Tác hại đối với môi trường: Bụi lắng đọng trên lá cây làm tắc lỗ khí, cản trở quá trình quang hợp, ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất cây trồng. Bụi rơi xuống đất và nguồn nước làm ô nhiễm, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và sinh vật dưới nước. Bụi mịn còn làm giảm tầm nhìn, ảnh hưởng đến giao thông và hoạt động hàng không.

Khí thải máy nhiệt điện ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường

Khí CO₂ (Carbon Dioxide) – Thủ phạm gây hiệu ứng nhà kính

CO₂ là sản phẩm chính của quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch. Đây là khí nhà kính quan trọng nhất góp phần vào biến đổi khí hậu toàn cầu.

Tác hại đối với con người: Khi hít vào khí CO₂ ở nồng độ thấp (khoảng 1.000-2.000 ppm) có thể gây đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi và giảm khả năng tập trung. Ở nồng độ cao hơn (trên 5.000 ppm), CO₂ sẽ xâm nhập vào máu, cản trở quá trình vận chuyển oxy, gây khó thở, tăng nhịp tim, co giật và có thể dẫn đến các bệnh về tim mạch nghiêm trọng. Ở nồng độ cực cao (trên 40.000 ppm), CO₂ có thể gây ngất xỉu và tử vong.
Tác hại đối với môi trường: CO₂ là nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính, làm tăng nhiệt độ trái đất, tan băng ở hai cực, dẫn đến mực nước biển dâng cao và các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Khí NOx (Nitrogen Oxides) – Chất ô nhiễm đa tác hại

Khí thải ngành nhiệt điện không chỉ gây ô nhiễm không khí mà còn gây ô nhiễm nước và đất, làm thay đổi các hệ sinh vật và môi trường sống do sự can thiệp của con người. Các hệ sinh thái bị ảnh hưởng bởi khí thải nhà máy nhiệt điện có thể bao gồm các hệ rừng, hệ đầm lầy, hệ đồng cỏ, hệ sông hồ, hệ biển…

NOx bao gồm NO (nitrogen monoxide) và NO₂ (nitrogen dioxide), được tạo ra khi nitrogen trong không khí phản ứng với oxy ở nhiệt độ cao trong lò đốt. NO₂ là khí có màu nâu đỏ, mùi cay và gắt.

Tác hại đối với con người: NO₂ là chất kích thích mạnh đối với đường hô hấp. Ở nồng độ từ 0,06 ppm, tiếp xúc lâu dài có thể gây các bệnh về phổi như viêm phế quản mãn tính và giảm chức năng hô hấp. Ở nồng độ 5 ppm, NO₂ gây tổn thương trực tiếp đến đường hô hấp, viêm họng, ho và khó thở. Nồng độ từ 100 ppm trở lên có thể gây tử vong chỉ trong vài phút do phù phổi cấp tính và suy hô hấp. NOx còn phá hủy mô tế bào phổi, làm giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, đặc biệt nguy hiểm với trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh hô hấp mạn tính.
Tác hại đối với môi trường: NOx góp phần hình thành khói quang hóa (photochemical smog), tạo ra ozon tầng đối lưu – một chất ô nhiễm không khí nguy hiểm. NOx cũng tham gia vào quá trình tạo mưa axit và gây phú dưỡng cho các vùng nước, dẫn đến tảo nở hoa và suy giảm oxy trong nước.

Khí SO₂ (Sulfur Dioxide) – Nguyên nhân gây mưa axit

Mưa axit là hiện tượng mưa có độ pH thấp do chứa các axit được hình thành từ sự phản ứng của các chất ô nhiễm không khí với hơi nước. Một trong những nguồn gây ra các chất ô nhiễm không khí này là khí thải nhà máy nhiệt điện, chứa nhiều lưu huỳnh, nitơ và carbon. Các chất này khi tiếp xúc với hơi nước trong khí quyển sẽ tạo ra các axit mạnh như axit sunfuric, axit nitric và axit carbonic.

Mưa axit xuất hiện nhiều hơn, phá hủy môi trường sống

Tác hại đối với con người: SO₂ có thể gây khó thở, ho, viêm họng và đau ngực ngay cả ở nồng độ thấp (trên 20 mg/m³). Người mắc bệnh hen suyễn hoặc các bệnh về đường hô hấp đặc biệt nhạy cảm với SO₂. Nồng độ cao có thể gây tổn thương phổi nghiêm trọng, phù phổi và thậm chí tử vong do ngộ độc cấp tính. SO₂ khi xâm nhập vào đường hô hấp sẽ kết hợp với nước trong niêm mạc tạo thành axit sulfuric (H₂SO₄), gây tổn thương trực tiếp cho mô phổi. Tiếp xúc lâu dài với SO₂ có thể dẫn đến viêm phế quản mãn tính, giảm chức năng phổi và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Tác hại đối với môi trường: SO₂ trong khí quyển kết hợp với hơi nước tạo thành axit sulfuric, là thành phần chính của mưa axit. Mưa axit làm axit hóa đất, nước hồ ao, gây hại cho cây trồng, phá hủy rừng, ăn mòn công trình kiến trúc và tượng đài văn hóa.

3. Phương pháp xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện hàng đầu hiện nay

Nếu các loại khí thải và bụi từ nhà máy nhiệt điện không được xử lý triệt để tại nguồn mà xả thẳng ra môi trường, hệ quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Do đó, việc đầu tư vào các công nghệ xử lý khí thải hiện đại và áp dụng các biện pháp kiểm soát ô nhiễm nghiêm ngặt tại các nhà máy nhiệt điện không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là nghĩa vụ đạo đức đối với thế hệ hiện tại và tương lai. Sự phát triển bền vững đòi hỏi phải hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường – và điều đó bắt đầu từ việc xử lý triệt để khí thải công nghiệp ngay tại nguồn.

Hiện nay, có nhiều phương pháp xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện khác nhau, tuy nhiên không phải phương pháp nào cũng phù hợp và hiệu quả. SKATECH – hơn 25 năm kinh nghiệm trong tư vấn – khảo sát – thiết kế – cung cấp thiết bị hút lọc bụi, hệ thống xử lý khí thải sẽ mang tới phương pháp xử lý khí thải hiệu quả nhất hiện nay. Và lựa chọn tối ưu trong xử lý xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện là sử dụng hệ thống lọc bụi Cartridge

3.1 Quy trình xử lý khí thải trong nhà máy nhiệt điện

Quy trình xử lý khí thải tại nhà máy nhiệt điện là một hệ thống công nghệ đa tầng, phức tạp và đòi hỏi đầu tư lớn, nhưng vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sống. Phương án xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện đốt than phụ thuộc vào đặc tính và nồng độ của từng loại khí thải cũng như hàm lượng bụi.

Bước 1: Xử lý bụi tro => Do nồng độ bụi trong khí thải từ quá trình đốt than cực kỳ cao, việc loại bỏ bụi tro phải được thực hiện ngay từ đầu để bảo vệ các thiết bị xử lý tiếp theo và đảm bảo hiệu quả tổng thể của hệ thống. Phương pháp để xử lý bụi tro, như sử dụng các buồng lắng trọng lực, cyclone thiết bị tách ly tâm, bộ lọc túi vải, bộ lọc cartridge… để lọc và tách bụi ra khỏi dòng khí đang là các phương pháp phổ biến nhằm đảm bảo bụi tro sau khi được thu gom có thể được tái chế hoặc chôn lấp an toàn.
Bước 2: Hệ thống khử lưu huỳnh xử lý khí SOx => Sau khi loại bỏ phần lớn bụi tro, khí thải tiếp tục được xử lý để loại bỏ các khí sulfur dioxide (SO₂) và sulfur trioxide (SO₃) – những khí gây mưa axit và ô nhiễm không khí nghiêm trọng.
Bước 3: Hệ thống khử nitơ xử lý khí NOx => Các oxit nitơ (NOx) bao gồm NO và NO₂, được tạo ra khi nitrogen trong không khí hoặc trong nhiên liệu phản ứng với oxy ở nhiệt độ cao trong lò đốt. NOx góp phần gây mưa axit, hình thành khói quang hóa và ô nhiễm không khí.
Bước 4: Xử lý CO₂ và các khí nhà kính khác => Công nghệ thu hồi và lưu trữ carbon (CCS – Carbon Capture and Storage) đang được nghiên cứu và thử nghiệm để giảm lượng CO₂ thải ra môi trường.
Bước 5: Giám sát và kiểm soát chất lượng khí thải => Sau khi qua các công đoạn xử lý, khí thải được giám sát liên tục bằng hệ thống CEMS (Continuous Emission Monitoring System) để đảm bảo các thông số ô nhiễm đáp ứng tiêu chuẩn môi trường theo quy định của pháp luật trước khi thải qua ống khói ra môi trường.

3.2 Xử lý khí thải ngành nhiệt điện bằng hệ thống lọc bụi Cartridge

Hệ thống lọc bụi Cartridge là một phương pháp hiệu quả để loại bỏ các hạt bụi và bụi tro có trong khí thải của nhà máy nhiệt điện. Đặc biệt, khi nồng độ bụi trong khí thải cực kỳ cao, hệ thống lọc bụi Cartridge trở thành một giải pháp hiệu quả cho việc đảm bảo không khí thải ra môi trường là an toàn và không gây ô nhiễm.

Hệ thống lọc bụi cartridge- giải pháp tối ưu xử lý bụi nhà máy nhiệt điện

Hệ thống lọc bụi Cartridge hoạt động bằng cách sử dụng các bộ lọc Cartridge chứa các chất lọc đặc biệt để nắm giữ và loại bỏ các hạt bụi từ khí thải. Quạt hiệu suất cao tạo ra áp suất âm hút khói, bụi và khí thải vào bộ lọc, khói bụi được giữ lại trên bề mặt lõi lọc và được lọc sạch sau đó khí sạch sẽ được trả lại sau quạt. Các bộ lọc Cartridge được thiết kế để có diện tích lớn, tạo điều kiện cho khí thải đi qua và để bụi được nắm giữ trên bề mặt bộ lọc.

Ưu điểm hệ thống xử lý khí thải nhà máy bằng hệ thống lọc bụi Cartridge

– Hiệu suất lọc cao lên tới 98% với bụi 0.3 – 0.5micron

– Tuổi thọ cao và tiết kiệm chi phí bảo trì

– Công nghệ lọc Cartridge giúp tăng diện tích lọc không khí trong khi vẫn duy trì hiệu suất lọc tốt.

– Thay thế Cartridge nhanh chóng và an toàn chỉ với vài thao tác đơn giản.

– Hoạt động liên tục và tự động làm sạch

Xử lý khí thải nhà máy nhiệt điện đốt than là một quy trình phức tạp, yêu cầu sự kết hợp giữa nhiều công đoạn khác nhau. Với những ưu điểm trên, hệ thống lọc bụi Cartridge hoàn toàn xứng đáng là phương pháp xử lý bụi hiệu quả nhất hiện nay, có vai trò lớn trong giai đoạn đầu trong việc xử lý khí thải cho nhà máy nhiệt điện. Ngoài ra lọc bụi Cartridge cũng được ứng dụng trong các hệ thống xử lý bụi kim loại, khai thác khoáng sản.

Hiện nay, SKATECH là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực lắp đặt hệ thống xử lý khí thải công nghiệp. Chúng tôi cung cấp các giải pháp xử lý khí thải tối ưu nhất cho từng loại công trình, có đặc thù khí thải khác nhau.

Nếu quý khách có nhu cầu lắp đặt hệ thống xử lý khí thải công nghiệp, hãy liên hệ tới SKATECH để được tư vấn và cung cấp giải pháp tốt nhất.

SKATECH – Your Air, We care